«Ավետիս» մանկապարտեզը կրելու է Մնացական Թարյանի անունը

«Ավետիս» մանկապարտեզը (Գուլակյան փող. 6ա) այսուհետ կոչվելու է անվանի գրող, հասարակական-քաղաքական գործիչ, Հայրենական պատերազմի վետերան ՄՆԱՑԱԿԱՆ ԹԱՐՅԱՆԻ (1920-1999) անունով: «Անվանակոչումը լավ առիթ է ի մի բերելու մարդու անցած ճանապարհը, անցած ուղին, հիշելու և վառ պահելու հիշատակն ու գործը»,- մեզ հետ զրույցում ասաց մանկապարտեզի տնօրեն ՌՈՒԶԱՆՆԱ ԱՎԵՏԻՍՅԱՆԸ:

«Ավետիսը» հիմնվել է 2004-ին` որպես զարգացման կենտրոն: 2009-ից ստացել է նախակրթարանի արտոնագիր: Տնօրենի խոսքով` հասունացավ նաև միտքը, որ այն պետք է ունենա ավելի խոսուն, մնայուն անուն. «Ստանալով Մնացական Թարյանի ընտանիքի համաձայնությունը` մանկապարտեզը անվանակոչեցինք անվանի գրողի անունով, ինչը մեծ պատիվ է մեզ համար»:

ՀԳՄ նախագահ ԷԴՎԱՐԴ ՄԻԼԻՏՈՆՅԱՆՆ ասաց, որ գրողին արժևորելը, գրողի անունով դպրոց, մանկապարտեզ կոչելը հին ավանդույթ է և պետք է շարունակվի: Նկատեց նաև, որ հրաշալի ժառանգներ ունի Մնացական Թարյանը. «Գրողի ընտանիքն էլ պետք է առանձնահատուկ կնիք ունենա, և պատահական չէ, որ շատ դասական գրողների պանծացնում են իրենց ժառանգները` Պուշկինի, Տոլստոյի, հայ գրողներից` Թումանյանի, Իսահակյանի և մյուսների: Մնացական Թարյանը մորեղբորս ընկերը և բախտակիցն է եղել, համարյա նույն տառապանքի քառուղիներով անցած մարդիկ են: Միշտ մտածել եմ` այսքան ծանր կյանքով են ապրել, հիտլերյան, ստալինյան ճամբարներով են անցել, բայց բարությունն ու ժպիտը այս մարդկանցից անպակաս է: Մարդկային հոգու փիլիսոփայությունն է` ծանր, դժվար կյանք ապրածը ուրիշներին մի բարություն, ժպիտ, մի լավ խոսք է ուզում փոխանցել, որովհետև դրա կարիքը նրանք շատ են զգացել»:

Բանաստեղծ, մանկագիր, «Ծիծեռնակ» ամսագրի խմբագիր ԱՆՈՒՇ ՎԱՐԴԱՆՅԱՆԻ խոսքով` Մնացական Թարյանը մեր դասական գրողների շարքում է, և գովելի է, որ բարձր է հնչում գրողի անունը. «Մենք տեսանք` ինչպես Ֆրանցիսկոս պապը հազար տարի հետո մեր Նարեկացուն Տիեզերական եկեղեցու վարդապետի տիտղոս շնորհեց: Հայ մարդն առանց գիր ու գրքի չի կարող ապրել: Այսօր էլ կան գրողներ, որոնք ստեղծագործում են երեխաների համար, նրանցից մեկն էլ գրողի դուստրն է` Անահիտ Թարյանը, որը տասնյակ մանկական գրքերի հեղինակ է»:

Բանաստեղծ, թարգմանիչ ԼԵՎՈՆ ԲԼԲՈՒԼՅԱՆՆ ասաց, որ հենց մուտքից շատ տպավորիչ էր մանկապարտեզը, որը նաև հետաքրքիր պատմություն ունի: Փոքրիկ մի բնակարանից տարեցտարի մեծացել, դարձել է այսպիսի հրաշալի օջախ:
Միջոցառմանը ներկա էին գրողի հարազատները` որդին` Արմենը, հարսը` Կարինեն, դուստրերը` Գոհարը, Անահիտը, թոռները` Հասմիկը, Վերգինեն, նաև ծոռնուհին` Միլենան:
ԱՆԱՀԻՏ ԹԱՐՅԱՆԸ համոզված էր, որ հայրը` բանաստեղծ Մնացական Թարյանը, ներկա է միջոցառմանը: «Նրա հոգին թևածում է այստեղ և հրճվում»,- ասաց գրողի դուստրը` խոսքն ավարտելով հորը նվիրած բանաստեղծությամբ:

Մնացական Թարյանի թոռնուհին` ՀԱՍՄԻԿ ԽԱՉԱՏՐՅԱՆԸ, ասաց, որ մայրական անհուն ջերմություն և լույս է ժայթքում այս մանկապարտեզից, շնորհակալություն հայտնեց տնօրենին, դաստիարակչուհիներ Ռաիսային, Լիլիթին: Հասմիկ Խաչատրյանն ինքն էլ մանկապարտեզի աշխատակազմի անդամ է:

Միջոցառմանը ներկա էր նաև Մուշեղ Գալշոյանի այրին` Ագնես Ղափլանյանը:
Մանկապարտեզի սաները Մնացական Թարյանի ստեղծագործության հիման վրա բեմադրություն ցուցադրեցին: Իբրև նվեր ստացան գրողի գրքերից և «Ծիծեռնակ» ամսագրի օրինակներից:

Մնացական Թարյանը հակապատերազմական թեմայով գրված մի շարք գրքերի հեղինակ է: Գրել և հրատարակել է գերիների կյանքին վերաբերող պատմվածքներ: Նրա բանաստեղծություններից շատերը ծնվել են, իր իսկ խոսքով, «ռազմաճակատային խոնավ խրամատներում», «տանկի նեղլիկ խցում», «գերության մարդակեր փշալարերի ներսում, մատնիչ աչքերից թաքուն»:

Ֆաշիստական համակենտրոնացման ճամբարներից, այնուհետ ստալինյան ճամբարից Թարյանը 1947-ին վերադարձել է հայրենի տուն: Աշխատել և ստեղծագործել է: Գրել է բանաստեղծություններ, պատմվածքներ, վիպակներ մանուկների և մեծահասակների համար: Նրա խոսքերով բազմաթիվ երգեր են գրել անվանի կոմպոզիտորներ` Կարո Զաքարյանը, Մարտին Մազմանյանը, Դանիել Ղազարյանը, Արամ Մերանգուլյանը, Խաչատուր Ներսիսյանը:

Արմինե ՍԱՐԳՍՅԱՆ
Լուսանկարները` Հրաչյա ԲԱԴԱԼՅԱՆԻ

Լուսանկարներ

Հեղինակի նյութեր

• Պատմության վկաները
• Վերացող ծաղիկներ
• Ձեռք մեկնելու գաղափարը առաքելության վերածվեց
• «Մի նայեք, որ փոքր է մեր երկիրը, եթե արդուկով այս սարերը հարթեցնեք, Չինաստանից մեծ կլինի»
• «Բանկ օտոման» գործողությունը ժամանակին ցնցել էր ամբողջ Եվրոպան
• «Դրսից մեզ վրա կա­րող են ազ­դել միայն ներ­սի գոր­ծիք­նե­րով»
• «Ե­րե­սուն տա­րի ձգ­վեց մեր ան­կա­խու­թ­յան պատ­մու­թ­յու­նը, մենք շա­հե­ցի՞նք»
• Մշա­կույ­թը հեռ­վից հե­ռու պահ­պա­նե­լու հույ­սով
• Անի­մա­ցիան, աշ­խարհն ու մենք
• «Մեր տա­րածք­նե­րը փոք­րա­ցան, ո­րով­հետև այդ­պես էլ չհաս­կա­ցանք, որ պետք է խմենք մեր բա­ժա­կով»
• Արվեստի ուժը
• Նոր մա­տե­նա­շա­րը ներ­կայաց­նում է արևմտա­հայ և ս­փ­յուռք­յան գրող­նե­րի
• Բե­մը կեն­դա­նու­թ­յուն է ստա­նում ա­ռայժմ միայն մա­նուկ­նե­րի հա­մար
• «Գիրք սիրողների համար սա իսկական մկնդեղ է` հյութեղ ու անտանելի»
• Հա­մաշ­խար­հա­յին դա­սա­կան­նե­րի ստեղ­ծա­գոր­ծու­թ­յուն­նե­րը՝ դու­դու­կով
• «Բնակ­չու­թ­յու­նը պատ­րաստ չէ, բայց տար­վում են աշ­խա­տանք­ներ»
• Ամա­նո­րի գի­շե­րը դի­մա­վո­րե­լու են ե­կե­ղե­ցում
• «Ջա­զի մեջ զգաց­վում է ապ­րածդ ժա­մա­նա­կաշր­ջա­նը»
• «Ե­թե չլի­ներ Փե­լե­շ­յա­նը, կար­ծում եմ, դեռևս գտած չէի լի­նի կի­նո­յում իմ ու­ղին»
• «Հու­շար­ձան­ներն այդ տա­րածք­նե­րի պատ­կա­նե­լու­թ­յան անձ­նագ­րերն են»

Մեկնաբանություններ